Groningen – Afgelopen dinsdag, op 10 maart in het Hampshire Hotel (na afloop van de A.L.V.) gaf de heer Niek Verdonk, voormalig Stadsbouwmeester van de gemeente Groningen, een lezing  over de stedenbouwkundige historie van onze wijk Hoornsemeer. Hier volgt een samenvatting van een zeer boeiend verhaal door een gepassioneerde stedenbouwkundige.

De eerste concrete plannen van de gemeente Groningen voor een nieuwe woonwijk aan de zuidkant van de Stad (nu Hoornsemeer) dateren uit 1963. Het stadsbestuur voorzag toen een groei naar circa 265.000 inwoners in het jaar 2000. Bij de verwachte economische groei veronderstelde men toen dat de auto hét vervoermiddel van de Stadjers zou worden. Men voorzag al de behoefte van een tweede ringweg rondom de Stad die over het water langs de woonwijk geprojecteerd was. Uiteindelijk zijn die plannen gewijzigd en wordt het Meerschapsgebied niet verstoord door een snelweg, maar nog steeds zijn de sporen van de plannen zichtbaar (nb. de eilanden in het Hoornsemeer zouden dienen als fundering voor de fly-over autoweg).

Met het ontwikkelen van de wijk Hoornse Meer in de jaren ’80 en ’90 kwam de Stad eindelijk aan het water te liggen. Een veelgekoesterde wens in een tijd dat er concurrentie was op de woningmarkt van het platteland. De Hoornsemeer zou expliciet ruimte moeten geven voor ook de lagere inkomens in Groningen Zuid. Het fenomeen dat Groningen-Zuid het domein was voor de meer gevulde portomonaie wilde men zo doorbreken. Groningen wilde leren van stedenbouwkundige concepten zoals Berlage, Amsterdamse School. Het moest anders dan eerste naoorlogse innovaties qua stedenbouw zoals toegepast in De Weijert Zuid en Corpus den Hoorn en beter dan Beijum of Vinkhuizen. Inspiratie vond men ook dichtbij: De Oosterparkwijk met ruimte voor groen en grote bouwblokken. Voor de Hoornsemeer werden juist architecten uitBerlijn en Frankfurt betrokken in verband met hun vooruitstrevendheid op gebied van sociale woningbouw. De stedenbouwkundige hadden ook de bewoners als uitgangspunt. De inrichting van het recreatiegebied wat tegelijkertijd in ontwikkeling was werd onder leiding van het Meerschap Paterswolde vormgegeven waarbij de recreant het uitgangspunt centraal stond. De wijk Hoornsemeer is ontwikkeld in samenwerking met woningcorperaties  (Gruno en Groningen), pensioenfondsen en projectontwikkelaars. Doel was het realiseren van een compacte stad waarbij alle verkeersroutes gericht zijn op het water. Beleidsmatig gezien was het een soort huwelijk van voor-oorlogse- met na-oorlogse stedenbouw. Na oplevering was de Hoornsemeer één van de nieuwste wijken in Nederland hetgeen ook internationaal waardering en navolging gaf.

Verdonk eindigt met de constatering dat de wijk Hoornsemeer de tijd goed heeft doorstaan (m.n. in vergelijking met Leeuwenborg of Vinkhuizen). Het is een mooie en robuuste wijk! Alle aanwezige Meer Buren leden waren het daar roerend mee eens.

Bijgaand enkele foto’s als impressie.